Dostupan je broj 5 serije orientamenti Jugocoord-a
CANZONE SERBA / SRPSKA PESMA
[jednočinka – originalni tekst na italijanskom s uporednim srpskim prevodom]
Priredio: Djordano Merliko / Giordano Merlicco
Preveli: Mirjana Jovanović Pisani i Igor Pisani
serija orientamenti br.5
Rim: Sandro Teti 2021.god.
str. 134, 17x24 cm, 15 euro
ISBN: 9788831492249
Za vreme Prvog svetskog rata srpske izbeglice u Solunu, podstaknute nostalgijom, okupljaju se često u skromnoj kafani „Kod Jove“ gde se sluša srpska muzika, gde se pije, diskutuje... I dok grupa rodoljuba razmišlja o ponovnom oslobađanju porobljene domovine, odvija se drama izdajničkog ljubavog para, s tragičnim ishodom. Interesantna jednočinka patriotskog naboja, smeštena u balkanski kontekst, koja obiluje značajnim činjenicama iz srpske istorije i kulture – zaboravljeno delo autora „Legende o reci Pjavi“, italijanske himne iz Prvog svetskog rata.
Poznati napolitanski tekstopisac i kompozitor Đovani Gaeta napisao je ovo svoje jedino prozno delo uzevši za temu izbeglištvo Srba u Solunu za vreme Prvog svetskog rata. Srpska vojska je bila prinuđena da se, pod jakim habzburškim napadom, povuče u Grčku – najpre na ostrvo Krf a potom (od aprila 1916. do septembra 1918) u Solun, odakle je krenuo proboj ka severu za oslobođenje otadžbine. Verovatno je autor upravo u tom periodu, u kontaktu sa tršćanskim kulturnim krugovima, uspeo da prikupi građu i epsko-literarne sugestije koje su D’Anunciju već bile bliske (uporedi s poemom „Oda narodu srpskom“), kao i elemente iz srpske kulture uz naglašeni etno-muzički ton, i da ih prenese u ovo kratko scensko delo objavljeno u Napulju 1918. godine.
Do slučajnog otkrića ovog teksta došao je sam njegov prevodilac devedesetih godina prošlog veka, a sada ga objavljujemo dvojezično ne bismo li i čitaocima srpskohrvatskog jezika omogućili da ga upoznaju. „Srpska pesma“ se nudi istoriji obe literature, ali i istoriji internacionalnog bratskog preporoda, kao izuzetno značajan dokument. Macinijevski i garibaldinski ideal, koji je i autoru ovog dela bio blizak, temeljio se na solidarnosti naroda, a što se tiče Italijana i Jugoslovena, kako je govorio Sandro Pertini, bratstvo se među tim narodima začelo i povezivalo ih je ne samo u teškim godinama Velikog rata, već još u vreme italijanskog risorđimenta, kada je Đuzepe Macini objavio 1857. svoje delo „Slovenska pisma“ i s izuzetnom lucidnošću predvideo da će pokret za nezavisnost Južnih Slovena, posle onog italijanskog, biti najznačajniji za celu Evropu.
ĐOVANI ERMETE GAETA (Giovanni Ermete Gaeta – Napulj, 1884-1961), skromnog porekla, vrlo mlad ispoljio muzički i pesnički talenat. Tokom svog dugog stvaralaštva je napisao tekstove za preko 2000 pesama, od kojih je mnoge i sam komponovao. Najpoznatije su mu “A Mergellina”, “Santa Lucia luntana”, “Canzone napulitana”, “Io ‘na chitarra e ‘a luna“, kao i “Tammurriata nera” (koja je objavljena 1945. i vremenom se uvrstila u najpopularnije italijanske kancone svog žanra zahvaljujući čuvenoj muzičkoj grupi Nuova Compagnia di Canto Popolare na čijem je repertoaru). Pisao je i rodoljubive pesme među kojima je svima znana “Legenda o reci Pjavi” (1918). Od 1904. piše pod pseudonimom E.A. Mario, pod kojim postaje slavan, mada ne i bogat budući da je, zbog bolesti svoje supruge, bio prinuđen da proda autorska prava svojih najpoznatijih dela.
G. Merlicco, Prefazione 6
Đ. Merliko, Predgovor 10
F. Leoncini, L’Italia mazziniana e la lotta di liberazione dei popoli jugoslavi nella Prima guerra mondiale 14
F. Leončini, Macinijevska Italija i borba za oslobođenje jugoslovenskih naroda u Prvom svetskom ratu 21
L. Trgovčević, Dalla Serbia alla Jugoslavia, 1914-1918 28
L. Trgovčević, Od Srbije do Jugoslavije, 1914-1918 33
M. Milkić, L’esercito serbo sul fronte di Salonicco 38
M. Milkić, Srpska vojska na Solunskom frontu 43
L. Alteri, “Canta e protesta!”. Quando le canzoni erano pietre 47
L. Alteri, “Pevajte i protestujte!”. Kad su pesme bile kamenje 55
M. Jovanović Pisani, Introduzione 62
M. Jovanović Pisani, Uvod 63
Nota biografica 64
Biografska beleška 65
CANZONE SERBA / SRPSKA PESMA 66
Marino (Rim), 11.11.2022.godine
Beograd, Arhiv Vojvodine, 15.4.2022.godine
Rim, Ambasada Srbije, 23.11.2021.godine
* Presentazione di tre edizioni in italiano dell’Archivio di Vojvodina in Ambasciata della Repubblica di Serbia a Roma (dal sito della Ambasciata)
* Рим: Промоција издања Архива Војводине (dal sito del Ministero degli Esteri della Serbia – Министарство спољних послова Републике Србије)
* ПРЕДСТАВЉАЊЕ КЊИГА АРХИВА ВОЈВОДИНЕ У АМБАСАДИ РЕПУБЛИКЕ СРБИЈЕ У РИМУ (dal sito dell'Arhiv Vojvodine / Архив Војводине)
* Canzone serba. L’arte che dà voce al sentimento ed unisce l’Italia e la Serbia (Antonella D’Ortenzio su Faro di Roma)
Rim 23.11.2021.god., u Ambasadi Srbije: N.E. Ambasador Goran Aleksić
prikazuje dvojezično izdanje sa srpskom ćiriličnom verzijom (slika: Arhiv Vojvodine)
Jovana Ivetić na Osservatorio Balcani Caucaso, 08/06/2022 (i na našem sajtu)
Poznavanje jugoslovenske i balkanske stvarnosti u Italiji više je nego oskudno. Uprkos geografskoj blizini, zajedničkim istorijskim događanjima i neizbežnoj kulturnoj razmeni tokom vekova, vizija koja je i dalje dominantna u javnom mnjenju može se sažeti u poznati latinski izraz hic sunt leones. Ako je i tačno da u odnosu prema slovenskom svetu uopšte preovladavaju egzotičnost i intelektualizam s jedne strane, odnosno predrasude ili neprijateljstvo sa druge, kada se radi o specifičnom jugoslovenskom slučaju iz vremena nakon dramatične krize s kraja dvadesetog veka, i dalje se podstiče sklonost ka uklanjanju svega što se tiče onih istovremeno jedinstvenih i raznovrsnih karakteristika tog kulturnog i istorijsko-političkog prostora.
Iz ovih razloga je neprofitna društveno korisna organizacija Italijanska koordinacija za Jugoslaviju postavila sebi kao konstitutivni cilj doprinos većoj integraciji znanja o ovim temama, a u tu svrhu „objavljivanje knjiga, brošura, audio-vizuelnih materijala“, širenje i stavljanje na raspolaganje informacija pomoću savremenih telematskih instrumenata, kao i promovisanje specifičnih kulturnih i informativnih inicijativa.
U skladu sa ovom namerom osnovana je serija izdanja { orientamenti } kojoj je neizbežan cilj da, intervenišući u trenutno retko i slabo naseljenim oblastima Znanja, obezbedi pre svega osnovne instrumente – ponovno objavljujući klasike ili prevodeći važne tekstove koji nikada ranije nisu dospeli u Italiju, pružajući sintetičke i divulgativne instrumente za različite teme i odgovarajući na zahteve publike koja je istinski zainteresovana da sazna i razume.
SADRŽAJI IZDANJA:
Slovenska i balkanska umetnost i kultura / Savremena istorija / Oslobodilački pokret / Međunarodna politika / Slovenski svet / Biografije / Radnički i antifašistički pokret / Partizanski internacionalizam / Politička teorija / Lingvistika / Nacionalnost i identitet / Prijateljstvo među narodima / Makroekonomija / Materijali za Udruženje
